અમારા બ્લોગ ગુજરાતી અંગ્રેજીમાં આપ સૌ નું સ્વાગત છે. આજે આ આર્ટિકલ માં આપણે ગુજરાતી ભાષામાં ચામડી ના રોગ માટે એક આયુર્વેદિક દવા વિષે ની વાત કરવા જઈ રહ્યા છીએ, જે આર્ટિકલનું નામ છે, “આયુર્વેદિક ધાધર ની દવા- Dhadhar Ni Dava.” આ એક સામાન્ય ચામડી ની સમસ્યા છે, આવી નાની નાની સમસ્યાઓ થી હજારો લોકો પીડાતા હોય છે છતા લોકો આવી સમસ્યા પર વધુ ધ્યાન દેતા નથી.

ધાધર એ એક સામાન્ય ચામડી ની સમસ્યા કહી શકાય, જે તમને ચામડી ના ઇન્ફેકશન થી સામાન્યરીતે થતી હોય છે. તમે આ લેખ વાંચી રહ્યા છો તો કદાચ તમે પણ આવી સમસ્યા થી જજુમી રહ્યા છો. તો ચાલો આવી સમસ્યા થી આયુર્વેદિક રીતે ફટાફટ છુટકારો મેળવવા થોડા ઘરગથ્થુ ઉપાયો જોઈએ.

Also Read- આયુર્વેદિક ખંજવાળ ની દવા (Khanjval Ni Dava)

આયુર્વેદિક અને ઘરગથ્થુ ધાધર ની દવા (Ayurveda and Home Remedies and Best Dhadhar Ni Dava)

ધાધર (Dermatophytosis) ફૂગના ચેપને કારણે થતો એક સામાન્ય ચામડી નો રોગ છે, જે ભારે ખંજવાળ અને બળતરા નું કારણ બની શકે છે. ધાધર એ ચામડી નો એવો રોગ છે, જે વ્યક્તિથી વ્યક્તિમાં અને ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓથી મનુષ્યો માં ખૂબ જ સરળતાથી પ્રસારિત થાય છે.

સમયસર સારવાર ના કરતા, તે ચામડી પર મોટા ફોલ્લીઓના સ્વરૂપમાં ઝડપથી ફેલાય છે, ખંજવાળ અને બળતરા સાથે, કોઈ પણ વ્યક્તિ મુશ્કેલીમાં મુકાઈ શકે છે. આવા કારણો સર ધાધર અથવા હર્પીસની શરૂઆતમાં ઘરેલું ઉપચાર દ્વારા તેની યોગ્ય સારવાર કરવી જરૂરી છે, પરંતુ જો કોઈ રાહત ન હોય અથવા ધાધર વધુ ચામડી ના ભાગો માં ફેલાઈ રહી હોય, તો તરત જ કોઈ પણ ચામડી ના ડોક્ટર નો સંપર્ક કરવો જોઈએ.

વધુ પડતા મીઠા, ખારા, વાસી ખોરાક, દૂષિત આહાર અને સ્વચ્છતાના અભાવને કારણે શરીર માં પાચન તંત્ર અને કોષો અસંતુલિત થઈ જાય છે. તેના કારણે ત્વચા પર ખંજવાળ, બળતરા અને લાલાશ પડતી ચામડી ના ભાગો જેવા લક્ષણો ધાધર નું સ્વરૂપ લે છે.

ધાધર જેવી સમસ્યા કેમ ઉદ્ભવે છે. (Why a problem like Dhadhar or Ring Worm arises.)

ધાધર ફૂગના ચેપને કારણે થાય છે, ફૂગ જેવા પરોપજીવી જે બાહ્ય ત્વચાના કોષો પર ઇન્ફેકશન પેદા કરે છે. તે ખૂબ જ સરળતાથી અને ઘણી રીતે ફેલાય છે. જો કોઈ પ્રાણીને ધાધર હોય તો તે પ્રાણીને સ્પર્શવાથી પણ ધાધરનો ચેપ માનવ શરીરમાં ફેલાઈ શકે છે. રિંગવોર્મ ઇન્ફેક્શન અથવા ધાધર પણ ચેપગ્રસ્ત વસ્તુ જેમ કે કાંસકો, બ્રશ, કપડાં, ટુવાલ, પથારી વગેરેને સ્પર્શ કરીને ફેલાય છે.

ડર્મોફાઇટ્સ ફૂગ ધાધર થાવનું મુખ્ય કારણ છે. આ સિવાય, અમે અન્ય કારણો સર અથવા ચેપ લાગવાથી આવી ચામડી ની સમસ્યા થઇ શકે છે. વધુ પ્રમાણ માં ચેપ લાગવાથી થી આવા ચામડી ના રોગો થતા હોય છે. નીચે તમને અન્ય કારણો પણ દર્શાવેલા છે. આવા કારણો ની જાણકરી મેળવવા થી તમે ધાધર જેવી ચામડી ની સમસ્યા થી આસાની થી બચી શકો છો.

• ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સંપર્કમાં આવવાથી.
• ત્વચા અથવા નખ પર નાની ઇજા થવાથી, જ્યાં સંભાળ ના લેતા ઇન્ફેક્શન થાય છે.
• લાંબા સમય સુધી ત્વચા ભીની રહેવાથી. ઉદાહરણ તરીકે, શરીર ના પરસેવા દ્વારા શરીરની ચામડી સતત ભીની રહે છે.
• ચેપગ્રસ્ત વસ્તુને સ્પર્શ કરીને જેમ કે કાપડ, કાંસકો અથવા અન્ય વસ્તુઓ.
• ઘણા પ્રકારની દવા કે ક્રીમ ની આડ અસર ના કારણે
• સમયાંતરે વાળ ન ધોવાથી.
• રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડવાને કારણે.
• ખુબ ટાઈટ બૂટ પહેરાવથી.
• પ્રાણીઓના સંપર્કમાં આવવાથી.

ધાધર ની ખંજવાળ અને પ્રભાવિત ભાગ અલગ અલગ પ્રકાર ના હોઈ શકે છે.

• Tinea Crurirs– તે સાંધા, આંતરિક જાંઘ અને નિતંબની આસપાસ ત્વચા પર થાય છે.
• Tinea Capitis– આ દાદર ખોપરી ઉપરની ચામડીમાં થાય છે, જે મુખ્યત્વે બાળકોને અસર કરે છે. આ પ્રકારની સમસ્યા બાળકો માં સામાન્ય રીતે શાળાઓમાં ફેલાય છે. તેના કારણે માથાના કેટલાક ભાગોમાં ટાલ પડવા લાગે છે.
• Tinea Paedis– ધાધર પગની ત્વચા પર થાય છે. સાર્વજનિક સ્થળોએ ખુલ્લા પગે જવાથી તેનું જોખમ વધી જાય છે.
• Tinea Barbae– તે ચહેરાના અને દાઢી ના ભાગ માં અને ગરદન પર થાય છે. આ કારણે ઘણી વખત વાળ તૂટવા લાગે છે. દાઢી કરવા માટે વાળંદ પાસે જતી વખતે ઘણીવાર આવા રોગો નો ચેપ લાગે છે અથવા થાય છે.

ધાધરના લક્ષણો (Symptoms of Dhadhar or Ring Worm)

• ખંજવાળ સિવાય, ધાધરના કારણે અન્ય લક્ષણો પણ છે.
• ખંજવાળ અને બળતરા બંને ધાધર પ્રભાવિત ચામડી ના ભાગો પર થઈ શકે છે.
• તે લાલ ફોલ્લીઓ તરીકે શરૂવાત કરે છે.
• ધાધર ની ફોલ્લીઓ બાહ્ય બાજુથી ધાર પર લાલ હોય છે.
• તે ગોળાકાર ફોલ્લીઓના સ્વરૂપમાં ઉદ્ભવે છે અને ઉપરની તરફ ઉભરે છે.

ઘરગથ્થુ અને આયુર્વેદિક ધાધર ની દવા (Ayurvedik Dhadhar Ni Dava)

બજાર માં ધાધર ના ઘણા પ્રકાર ના દેશી કે આયુર્વેદિક મલમ આસાની થી ઉપલબ્ધ છે. તમે એક વાર તેનો ઉપીયોગ કરી શકો છો.

નાળિયેર

નાળિયેર તેલમાં એન્ટી ફંગલ ગુણધર્મો પણ હોય છે, જે ધાધર જેવા ચામડી ના રોગો સામે રક્ષણ આપે છે. જો ધાધર થયો હોય, તો નાળિયેર તેલમાં હાજર આ ગુણધર્મ મદદ કરી શકે છે. એક અભ્યાસ કહે છે કે નાળિયેર તેલ ચેપગ્રસ્ત વિસ્તાર પર રક્ષણાત્મક સ્તર બનાવે છે.

આને કારણે, બાહ્ય બેક્ટેરિયા તેના પર વધતા નથી અને અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર ઝડપથી મટાડી શકે છે. નેશનલ સેન્ટર ફોર બાયોટેકનોલોજી ઇન્ફોર્મેશન ની વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધનમાં પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે નાળિયેર તેલ ફૂગ પર અસરકારક રીતે કાર્ય કરી શકે છે. આ આધારે, એવું કહી શકાય કે નાળિયેર તેલ સક્રિય રીતે ધાધર ની ખંજવાળની ​​સારવારમાં કામ કરી શકે છે.

લસણ

લસણનો ઉપયોગ પગ પર ધાધર માટે થાય છે. એનસીબીઆઈની વેબસાઈટ પર હાજર સંશોધનમાં એ પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે લસણથી ધાધર ની સારવાર કરી શકાય છે. અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે લસણમાં હાજર એજોન સંયોજન ટિની પેડીઝની ટૂંકા ગાળાની સારવારમાં અસરકારક હોઈ શકે છે. આ કારણોસર, એજીન સંયોજનનો ઉપયોગ ઘણી ક્રિમ માં થાય છે. આ સિવાય, આ સંયોજન અન્ય ધાધર ના ઉપચારમાં પણ મદદ કરી શકે છે.

એલોવેરા કે કુંવારપાઠું

એક સંશોધનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કુંવારપાઠાથી ધાધર પણ રોકી શકાય છે. અભ્યાસ મુજબ, તે એન્ટિફંગલ દવા તરીકે કામ કરી શકે છે. વાસ્તવમાં, તેમાં એન્ટિફંગલ ગુણધર્મો મોજુદ છે, જે ફંગલ ચેપ ઘટાડી શકે છે અને રાહત આપી શકે છે. આ કારણોસર, તે ધાધર ની દવા તરીકે અકસીર ઈલાજ પણ માનવામાં આવે છે.

લીમડો

લીમડામાં ધાધર માટે આયુર્વેદિક દવા જેવું કામ કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. સંશોધનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તે ધાધર ની ફૂગને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે જે ત્વચા, પગના નખ અને વાળની જગ્યાએ થયેલ ધાધર પર અસર કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેમાં રહેલા ફૂગનાશકો આ ફૂગના ચેપ સામે રક્ષણ કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

ઓરેગાનો તેલ

ધાધરની સારવાર ઓરેગાનો તેલથી ઘરે પણ કરી શકાય છે. આ તેલ પર કરવામાં આવેલા સંશોધન મુજબ, તે ધાધર પર અસર કરી શકે છે. આ બેક્ટેરિયા અને ફંગલ ચેપને અટકાવી શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ઓરેગાનોમાં એન્ટિફંગલ અસરને કારણે, તે ટિનીયા કોર્પોરેસ અને ટિની પેડીસ જેવા ધાધરના પ્રકાર સામે અસરકારક રીતે કામ કરી શકે છે.

સરસવના દાણા

સરસવને દાદ માટે આયુર્વેદિક દવા માનવામાં આવે છે. એક રિસર્ચ પેપરમાં પણ આનો ઉલ્લેખ છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે તે ધાધર ની ખંજવાળ ખંજવાળની ​​સારવારમાં મદદ કરી શકે છે. ખરેખર, તેમાં રહેલા કેરોટિન, વિટામિન્સ, સલ્ફર અને લ્યુટીન ત્વચાની સમસ્યાઓ માટે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. આ બધા તત્વો એન્ટિફંગલ તરીકે કામ કરી શકે છે.

બ્લીચ (સોડિયમ હાઇપોક્લોરાઇટ)

બ્લીચમાં એન્ટિમાઇક્રોબાયલ ગુણધર્મો છે, જેના કારણે તેને ધાધર પર લગાવવાથી જંતુઓ વધતા અટકાવી શકાય છે. તેનો ઉપયોગ મોટેભાગે પગના ધાધર પર થાય છે. એક સંશોધનમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે તેમાં ફૂગને પાંચ મિનિટમાં દૂર કરવાની ક્ષમતા છે. હા, સંવેદનશીલ ત્વચા ધરાવતા લોકોએ આ દાદરનો ઘરેલું ઉપાય અજમાવવો જોઈએ નહીં.

લવંડર તેલ

રિંગવોર્મના ઘરેલું ઉપાયોમાં લવંડર તેલનો પણ સમાવેશ થાય છે. તેમાં એન્ટિફંગલ ગુણધર્મો પણ છે. આ કારણોસર, એવું માનવામાં આવે છે કે તે ધાધર પેદા કરતા ફૂગને દૂર કરવા માટે કામ કરી શકે છે. તેના ઉપયોગથી પગના દાદર સાથે ધાધરની અસર પણ ઘટાડી શકાય છે.

નીલગિરી તેલ

નીલગિરી તેલમાં શક્તિશાળી બળતરા વિરોધી અસરો હોય છે. એનસીબીઆઈની વેબસાઈટ પર પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધનમાં તેને ચામડી ની ફંગલ ઈન્ફેક્શન માટે એક સારા સ્થાનિક ઉપાય તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું છે. જેમ આપણે પહેલેથી જ જાણીએ છીએ, કે ધાધરએ ફંગલ ચેપ છે. આ કારણોસર, નીલગિરીનું તેલ ચેપને દૂર કરવા માટે ધાધરનો ઘરેલું ઉપાય માનવામાં આવે છે.

સફરજન

સફરજન સરકોનો ઉપયોગ કરીને ધાધર હોમ ટ્રીટમેન્ટ પણ કરી શકાય છે. આપણે પહેલેથી જાણીયે છીએ, કે દાદ ફૂગના કારણે થાય છે. આ કારણોસર, સફરજન સરકોના એન્ટિ ફંગલ ગુણધર્મો તેને વધતા અટકાવવામાં મદદ કરી શકે છે. તેથી જ સફરજનના સરકોને ધાધર માટે આયુર્વેદિક દવા પણ કહેવામાં આવે છે.

ચા

ચાના તેલથી ઘરે પણ ધાધરની સારવાર કરી શકાય છે. ખરેખર, તેમાં રહેલા ફંગલ વિરોધી ગુણધર્મો ખંજવાળ ફોલ્લીઓના કારણે રચાયેલી ફૂગને વધવા દેતા નથી. ફૂગની વૃદ્ધિ ન થવાને કારણે ધાધરની સ્થિતિ સુધરી શકે છે. ત્યારે જ એવું માનવામાં આવે છે કે ચાના ઝાડનું તેલ દાદર ઘટાડવામાં અસરકારક અસર બની શકે છે.

ધાધર માટે ડોક્ટર ની સલાહ ક્યારે લેવી જોઈએ?

જેમ અમે અહીં આર્ટિકલ મા પહેલા જ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે ધાધર એક ચેપી અને ફેલાતો રોગ છે. જો તે શરીર ના વિવિધ ભાગો માં ખૂબ ફેલાય છે, તો તરત જ ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ. આ સિવાય જો લાંબા સમય સુધી ઘરેલું ઉપચાર કર્યા પછી પણ ધાધરમાં કોઈ સુધારો ન થાય તો નિષ્ણાતની સલાહ લેવી ખુબ જરૂરી બની જાય છે.

ધાધરનું નિદાન કેવી રીતે થાય છે?

ત્વચારોગ નિષ્ણાંતો ઘણીવાર ત્વચાને જોઈને દાદરનું નિદાન કરે છે. આ ઉપરાંત, કેટલીક તપાસ પણ થઈ શકે છે. કેટલીક નિદાન પદ્ધતિઓ અને પરીક્ષણો નીચે મુજબ છે.

• પ્રથમ ડોક્ટર અસરગ્રસ્ત ત્વચાના લક્ષણો વિશે પૂછશે અને સમજશે કે શું તેઓ ધાધર ના લક્ષણો જેવા છે, કે તેની જેવો અન્ય ચામડી નો કોઈ રોગ છે.
• માઇક્રોસ્કોપ હેઠળ અસરગ્રસ્ત ત્વચાને હળવાશથી સ્પર્શ અથવા ખંજવાળ કરીને, ડોક્ટર કહી શકે છે કે તે ધાધર છે કે નહીં.
• આવા પ્રકાર ની ફૂગની ચકાસણી માટે ચામડીનો નમૂનો લેબમાં મોકલી શકાય છે.
• વધુમાં ચામડીની બાયોપ્સી ગંભીર કિસ્સાઓમાં કરવામાં આવી શકે છે.

FAQ

Disclaimer

અહીં ફક્ત તમને કોઈ પણ આયુર્વેદિક ઉપચારો વિષે ની માહિતી આપવામાં આવી છે, તમે તમારા જોખમ પર કોઈ પણ ઉપચાર નો ઉપીયોગ કરી શકો છે. અમે તમને ફરજીયાત કોઈ પણ રોગો ના નિવારણ માટે ડોક્ટર ની સલાહ પ્રથમ લેવાનું સૂચન કરીયે છીએ, ત્યાર બાદ જ ડોક્ટર ની સલાહ મુજબ દવા લેવી. જાતે કરેલા ઉપચાર દ્વારા ક્યારેક આડઅસર થઇ શકે છે, જેમી સંપૂર્ણ જવાબદારી તમારી છે, તે માટે અમે જવાબદાર નથી.

Summary

હું આશા રાખું છું કે “આયુર્વેદિક ધાધર ની દવા- Dhadhar Ni Dava” લેખ તમારા માટે ઉપયોગી સાબિત થશે અને બધા વાચકોને તે ખૂબ ગમશે. આવી ઉપયોગી માહિતી અપડેટ્સ માટે અમારા બ્લોગ ગુજરાતી- અંગ્રેજીની મુલાકાત લેતા રહો અને ફેસબુક, ટ્વિટર અને ઇન્સ્ટાગ્રામ જેવા સોશિયલ મીડિયા પર આમારા ઓફિશ્યિલ એકાઉન્ટ ને ફોલો કરવાનું ભૂલશો નહીં.